بیسیک فور اندروید (Basic4Android) ابزار قدرتمند ساخت اپلیکیشن

کلید انجام بسیاری از کارها این است که مطمئن شوید ابزار درستی برای کار مورد نظرتان در خدمتتان هستند. و وقتی بحث پیشرفت گوشی های همراه به میان می آید، در واقع داریم درباره انتخاب یک IDE درست برای برنامه منحصر به فردی که قصد ساختنش را داریم صحبت می کنیم. وقتی که می خواهید سریعا (در کمترین زمان) یک برنامه اندروید بسازید بیسیک فور اندروید یکی از بهترین گزینه هاست. همچنین برای تازه کارها و برای ساختن برنامه هایی که روی چندین پلتفرم کار میکنند نیز، ابزار بهتری است و باعث تاسف است که بسیاری از مردم از آن بی خبر هستند. بیایید نگاه دقیق تری به این موضوع بیاندازیم. با برنامه چی همراه باشید. (منبع نوشته: AndroidAuthority)

این مقاله دارای قسمت های زیر است:
بیسیک فور اندروید چیست؟
معرفی زبان بیسیک
آیا بیسیک فور اندروید میتواند هرکاری که میخواهید انجام بدهد؟
آیا بیسیک فور اندروید مورد مناسبی برای شما است؟
شروع به کار
Hello World در بیسیک فور اندروید
جمع بندی

بعد از صحبت درباره basic4android، باید این را بدانید که اگر میخواهید برنامه ای بسازید که با ظرافت و زیبایی اندروید مطاقبت و هارمونی داشته باشد، یا اگر میخواهید قدم در مسیر رایجی بگذارید که مطمئن شوید از بیشترین حمایت برخوردار هستید، اندروید استودیو (Android Studio) برایتان بهترین گزینه است. پیوستگی این محیط برنامه نویسی برای ساختن بازی ها سه بعدی بی نقص است. به طوری که حتی به استخدام یک تیم توسعه دهنده هم نیاز ندارید.

بیسیک فور اندروید چیست؟

قبل از اینکه فراتر برویم، این نکته را متذکر می شوم که بیسیک فور اندروید یک نرم افزار رایگان نیست. اگر به IDE های پولی علاقه مند نیستید، پس باید در جای دیگری دنبال هدف خود باشید. اما این را بدانید چیزی که شما با خریدن این بسته به دست می آورید خیلی معقول است. به هر حال ما داریم راجب پرداخت ۵۹ دلار برای پایه ای ترین بسته صحبت می کنیم که میتوان گفت قیمت بی سابقه ای است. همچنین یک نسخه تریال (رایگان و محدود) در وبسایت www.b4x.com هست. البته باید این را بدانید که حضور در آن وبسایت و دسترسی به سایر افرادی که از این بازار استفاده می کنند می تواند به نفع شما باشد.

بیسیک فور اندروید یک IDE یا Integrated Development Environment است که ما به آن محیط برنامه نویسی میگوییم و یک ابزار RAD یا Rapid Application Development به معنی ابزار توسعه ی سریع اپلیکیشن میباشد. همانطور که در عنوان مقاله هم اشاره شد، هدف اصلی آن کمک کردن به سریع و آسان شدن برنامه نویسی میباشد و در کنار آن سعی بر این است که محدودیتی برای شما نداشته باشد و برنامه هایتان را تا جایی که امکانش هست کارآمد نگه دارد.

بیسیک فور اندروید توسط کمپانی Anywhere Software ساخته شده است. البته میتوان گفت که کل آن حاصل زحمات تک نفره ارل یوزیل (Erel Uziel) است. توضیح وی در مورد بیسیک فور اندروید چنین است:

اولین مزیت بیسیک فور اندروید، RAD بودن آن است. وظیفه ما این است که اجازه بدهیم توسعه دهنده ها با هر سطحی از مهارت، سریعا دنیای واقعی برنامه ها را توسعه بدهند. برای شروع کار، به یادگیری زیادی نیاز ندارید. IDE و فریم ورک نهات تلاششان را میکنند تا کاری که میخواهید را به اتمام برسانند. برعکس بسیاری از محیط های برنامه نویسی، B4A ابزاری برای توسعه دهنده ها میباشد که به هیچ وجه محدودتان نمی کند. با توجه به تعداد زیاد کتابخانه های موجود برای آن، اپلیکیشن شما میتواند هر کاری را که اندروید قادر به انجام آن باشد، انجام بدهد. ارل یوزیل

ارل یوزیل

این را برای این گفتم که بدانید B4A برنامه ای برای کسانی که نمی خواهند کدنویسی کنند نیست. شما باید قادر به کدنویسی باشید؛ اما میتواند کار را برای تازه کارها آسان تر کند و البته در هیچکدام از مراحل ساخت محدود نخواهید شد. نظراتی هم وجود دارد که میگوید بیسیک فور اندروید بهترین گزینه برای ساختن اپلیکیشن نیست. همانطور که در ابتدای مقاله هم گفتم، انتخاب ابزار مناسب بخشی از چالش پیش روی شماست. اما به عنوان کسی که با چندین محیط برنامه نویسی کار میکند، من هنوز به سمت بیسیک فورد اندروید کشیده میشوم. به خاطر سادگی زیاد و قدرت بالای آن.

معرفی زبان بیسیک

در حقیقت، این دسترس پذیری توسط استفاده از BASIC روی جاوا به دست آمده است. کلمه BASIC مخفف (Beginners All Purpose Symbolic Instruction Code) به معنی “زبانی با ساختار سمبلیک (نمادین) برای همه اهداف تازه وارد ها” میباشد. بیسیک یکی از اولین زبان هایی است که همه کدنویس ها یادمیگیرند و این کار بخاطر سادگی زیاد آن است.

اگر شما هم تازه به دنیای برنامه نویسی پا گذاشته اید، شاید زبان بیسیک کمی راحت تر از جاوا برای یاد گرفتن باشد. زیرا زان BASIC بسیار شبیه زبان انگلیسی میباشد و به همین دلیل راحت تر میتواند با کاربر ارتباط برقرار کند. برای مقایسه میتوانید دو خط کد زیر را با یکدیگر بررسی کنید که هر دو کار یکسانی را انجام میدهند:

IF level = 3 THEN titlebar.Text = "level 3"

در مقایسه با:

if (level == 3){
    titlebar.setText("level 3");
}

مورد اول را بهتر میتوان با نگاه کردن درک کرد زیرا به زبان انگلیسی نزدیکتر است و برای تازه کار ها بصورت بصری قابل درک تر میباشد. (همچنین نقطه ویرگول هایی در آن وجود ندارند که مدام فراموششان کنیم!). همچنین زبان جاوا خیلی بیشتر از بیسیک فور اندروید شی گرا میباشد.

علاوه بر اینها، زبان بیسیک بسیاری از کارها را در پشت صحنه برای شما انجام میدهد. به عنوان مثال اگر خط دوم بخواهد در اندروید استودیو اجر شود، باید کلاس های مربوط به آن را import کنید. به همین ترتیب ساختن متغیر های گلوبال، نوشتن رشته ها، تنظیم تایمر ها، استفاده از فونت های دلخواه و غیره بسیار ساده تر است.

در هر دو مورد شما نیاز دارید ویجت هایی که به آنها ارجاع میدهید را مقدار دهی کنید اما این کار در بیسیک فور اندروید بسیار ساده تر است و فقط کافی است یکبار آنرا انجام دهید و دیگر کاری با آن نداشته باشید. حتی تنظیمات و شروع بیسیک فور اندروید اسان تر تنظیم اندروید استودیو و شروع کردن با آن است و مراحل کمتری دارد. همین ماجرا برای اشکال یابی و تست هم وجود دارد. شما میتواند از B4A Bridge (یک اپلیکیشن موبایل رایگان)، برای تست کردن اپلیکیشن ها روی دستگاه خود با بلوتوث استفاده کنید.

آیا بیسیک فور اندروید میتواند هرکاری که میخواهید انجام بدهد؟

سوالی که خیلی از مردم میپرسند این است: “آیا واقعا میتوانید هرکاری که در اندروید استودیو انجام میدهید را با بیسیک فور اندروید هم انجام بدهید؟” بصورت کلی جواب این سوال بله است اما ممکن است با مشکلات زیادی روبرو شوید.

بیسیک فور اندروید به هر کاربر اجازه میدهد کتابخانه هایی که به زبان جاوا نوشته است را با دیگران به اشتراک بگذارد. هر کدی که در اندروید استودیو استفاده میکردید را میتوانید به عنوان کتابخانه در B4A وارد کنید. اگر هم شما نتوانید این کار را بکنید، احتمالا در فروم های آنلاین کسانی هستند که بتوانند این کار را برای شما انجام بدهند. کسانی هستند که بازی های سه بعدی و لانچر های اندروید را با استفاده از بسیک فور اندروید ساخته اند. که گاها موفق هم بوده اند.

با تقریب خوبی میتوان گفت که قدرت عملکرد در اینجا قربانی نمیشود. اگر هم بشود، در اکثر مواقع آن قدری نیست که برای شما دردسر درست کند. اگر میخواهید تا آخرین قطره عملکرد را از اندروید بیرون بکشید، باید کمی عمیق تر و حرفه ای تر کار کنید. هرچند که احتمال زیادی وجود دارد که شما برای این نوع پروژه ها از B4A استفاده نکنید. شما میتوانید نمونه هایی از اپلیکیشن هایی که با B4A ساخته شده اند را در این آدرس ببینید.

بیسیک فور اندروید مزایای منحصر بفرد دیگری هم دارد. یکی از آنها این است که قسمتی از مجموعه ابزار B4x است که با B4J (Basic4Java) و B4i (Basic4iOS) هم سازگاری دارد.

شما میتوانید به راحتی از B4J برای بک اند و از B4i برای توسعه اپلیکیشن ها روی iOS استفاده کنید. شما میتوانید تقریبا بیش از ۸۰ درصد کدها را روی پلتفرم های مختلف هم استفاده کنید.

به عبارت دیگر، چون بیشتر سینتکس زبان های بیسیک فور اندروید، Basic4Java و Basic4iOS با یکدیگر یکسان است، شما میتوانید یک اپلیکیشن را روی کامپیوتر خود بسازید و سپس کتابخانه ها و موارد مربوط به هر پلتفرم را اضافه کنید تا بتوانید اپلیکیشن خودتان را روی اندروید و آیفون منتشر کنید.

شما همچنین میتوانید از B4J (که رایگان هم هست) برای ساختن اپلیکیشن های کوچک مخصوص خودتان روی دسکتاپ استفاده کنید. یا اپلیکیشن هایی بسازید که نیاز به ارتباط با کامپیوتر دارند (مثل کنترل کننده های چند رسانه ای).

توجه و تمرکز دنیای آینده بر روی اینترنت اشیاء است. این تکنولوژی با استفاده از ویژگی هایی مانند MQTT، Web Sockets، XBee و غیره عمل میکند.

آیا بیسیک فور اندروید مورد مناسبی برای شما است؟

اگر تا اینجا خیلی تعریف و تمجید از این زبان کرده ایم، از شما عذر خواهی میکنم. دلیل آن هم این است که من این نرم افزار را بسیار ارزنده میدانم و موفقیت های برنامه نویسان زیادی مدیون به آن است. مسئله این است که چرا باید چند سال را صرف توسعه چیزی بکنید که با ابزار هایی که وجود دارد میتوانید آنرا در چند ماه انجام بدهید؟ پس وقت را هدر ندهید و سریعتر دست به دانلود بشوید!

البته همانطور که گفته شد، برای بعضی کاربرد ها من هم از بیسیک فور اندروید استفاده نمیکنم زیرا مطمئنا برای همه اهداف عالی نیست.

یکی از کمبود های B4A استاندارد نبودن آن برای صنعت است. اگر میخواهید برای خودتان اپلیکیشن بسازید، اصلا با مشکلی روبرو نخواهید شد. اما اگر میخواهید یک اپلیکیشن بسازید که در گوگل پلی استور یا به یک سرمایه گذار آن را بفروشید، ممکن است موانعی را پیش روی خود ببینید. از طرفی پشتیبانی اندروید استودیو بسیار قدرتمند و قوی است. پشتیبانی B4A هم خیلی خوب است (خود Erel شخصا بسیاری از سوالات را در فروم ها جواب میدهد). اما حقیقت این است که مردم بسیار بیشتری از اندروید استودیو استفاده میکنندو این یعنی کدها، آموزش ها و متخصصان بیشتری وجود دارند که سوالات شما را پاسخ بدهند.

اگر شما میخواهید یک توسعه دهنده حرفه ای بشوید، باید با روش مرسوم ساختن اپلیکیشن آشنا باشید. اگر فقط با بیسیک فور اندروید آشنا باشید، پیدا کردن شغل میتواند کار بسیار مشکلی برای شما باشد. اما از طرف دیگر، B4A را میتوان یک درگاه توصیف کرد که از طریق آن میتوانید اندروید استودیو را راحت تر بفهمید. ممکن است در هنگام یادگیری اندروید استودیو مجبور به یادگیری سینتکس و قواعد جدیدی باشید، اما این جمله را زیاد خواهید گفت: “خب! اینم که از قبل بلدم”.

در نهایت، به نظر من ساختن اپلیکیشن با اندروید استودیو میتواند شما را با مشکلات کمتری روبرو کند و همچنین چیزی که ساخته اید بهتر میتواند با اکوسیستم اندروید سازگار شود. استفاده از چرخه رنگ ها در اندروید استودیو آسانتر است و دست توسعه دهندگان در این زمینه باز تر است. طبق تجریه شخصی هم وقتی در حال ساختن برنامه با اندروید استودیو هستید، همه چیز بسیار ساختار یافته و منظم است. مقداری از اسن نظم بستگی به IDE شما و مقداری از آن نیز به ویژگی های زبان شئ گرا در برابر برنامه نویسی رویه ای بستگی دارد. ممکن است شما در کدنویسی از من منظم تر باشید که البته این یک مشکل به حساب نمی آید!

در مقایسه با B4A، اندروید استودیو حرفه ای تر و با پرستیژ تر بنظر میرسد. وقتی هم به این فکر میکنیم که B4A فقط توسط یک نفر ساخته شده است، زیاد غیر منطقی بنظر نمیرسد.

معیار هایی که خود من برای انتخاب IDE استفاده میکنم در زیر آمده است:

• وقتی بخواهم یک اپلیکیشن ساده بسازم که عالی بنظر برسد و حس “اندرویدی” بودن بیشتری به من بدهد. (مثل اپ های یادداشت برداری، جدول یا بیزنس) __ اندروید استودیو.
• یک اپلیکیشن چالشی با یک عالمه المان پویا (داینامیک) و چیز هایی مطمئن نیستم میخواهم با آنها چکار کنم یا اپلیکیشنی که ساختن آن با اندروید استودیو خیلی طول بکشد را سریعا بسازم. __ بیسیک فور اندروید.
• یک بازی کامپیوتری با المان های گرافیکی در سبک های مختلف. __ Unity3D.

مطمئنا گزینه ها و معیار های بیشتری برای انتخاب وجود دارند. اما در اینجا فقط یک لیست ساده را نوشتم که تا حد زیادی راهنمای شما باشد.

برای تازه کار هایی که میخواهند حرفه ای بشوند، پیشنهاد میکنم سراغ اندروید استودیو و جاوا بروید. اگر با این پیشنهاد مشکل دارید، میتوانید ابتدا B4A را امتحان کنید تا راحت تر بتوانید ادامه بدهید. اگر شما کسی هستید که یک ایده خوب دارید و میخواهید که آنرا سریعا برای اهداف شخصی خودتان عملی کنید، آن وقت B4A یک راه عالی برای کم کردن کار و صرفه جویی در وقت شماست.

مطمئنا انتخاب به عهده شماست و کسی قرار نیست از چیزی که انتخاب میکنید ناراحت شود. پس راحت باشید! فقط میخواستم B4A را هم به عنوان یک گزینه در نظر بگیرید. زیرا معمولا وقتی برنامه نویس ها در حال لیست کردن IDE ها میباشند، B4A فراموش میشود در حالیکه میتواند بسیار کارآمد باشد.

شروع به کار

احتمالا تا به اینجای کار شما تصمیم خودتان را برای ادامه برنامه نویسی در اندروید گرفته اید. اما اگر تصمیم دارید با B4A ادامه بدهید، در زیر چند گام اولیه برای شروع کار با بیسیک فور اندروید را برای شما آماده کرده ایم.

اول: Java JDK را نصب کنید.
کلمه JDK مخفف Java Development Kit است. شما این بسته نرم افزاری را برای هر نوع کدنویسی اندروید نیاز خواهید داشت. شما میتوانید این نرم افزار را از این آدرس دانلود کنید. (همچنین برای آموزش نصب JDK میتونین این مقاله رو مطالعه کنید).

دوم: Android SDK را دانلود کنید.
کلمه SDK مخفف Software Development Kit است. این نرم افزار به B4A اجازه میدهد که به ویژگی های اندروید متصل بشود و کدهای شما را به عنوان یک اپلیکیشن اندروید بسته بندی کند.

سوم: موارد ضروری اندروید را نصب کنید.
اکنون شما نیاز دارید موارد ضروری SDK را نصب کنید. باید platform tools، build tools و اخیرا platform image را داشته باشید. اگر بخواهید از اندروید استودیو، ایکلیپس یا بیسیک فور اندروید استفاده کنید، حتما باید این بسته ها را نیز نصب کنید. این کار را با اجرا کردن Android SDK Manager و تیک زدن گزینه هایی که میخواهید نصب شوند، انجام میدهید. آخرین ورژن اندروید را انتخاب کنید، گزینه هایی که زیر آن نمایش داده میشود را تیک بزنید و بر روی install کلیک کنید.

چهارم: بیسیک فور اندروید را دانلود و نصب کنید.
شما میتوانید ورژن رایگان آنرا از این آدرس پیدا کنید. نصب آن هم پیچیدگی خاصی ندارد و به راحتی میتوانید انجامش بدهید. (Next بزنید بره! :دی).

پنجم: B4A را تنظیم کنید.
در نهایت باید به B4A بگویید JDK و اندروید SDK را کجا نصب کرده اید. این مراحل را دنبال کنید:
Tools > Configure Paths.
سپس آدرس جایی که فایل های “javac.exe” و “android.jar” قرار دارند را مشخص نمایید. (مانند تصویر زیر).

Hello World در بیسیک فور اندروید

بگذارید این مطلب را با یک خط کد که Hello World را در بیسیک فور اندروید نشان میدهد به اتمام برسانیم. روی new کلیک کنید و یک مکان را برای ذخیره کردن پروژه خود انتخاب کنید. جایی را انتخاب کنید که بعدا به راحتی بتوانید آنرا پیدا کنید.

برای شروع، ما میخواهیم یک label بسازیم. میتوانیم با استفاده از designer این کار را انجام بدهیم. اما من ترجیح میدهم همه چیز را با کدنویسی جلو ببریم. B4A بسیار راحت و سریع است و به شما کمک میکند همه چیز را به خوبی مدیریت کنید.

ابتدا ما label خودمان را در دسته گلوبال ها میسازیم. فقط کافی است خط زیر را به Sub مورد نظر اضافه کنید. (Sub مانند متد است):

Sub Globals
Dim label1 As Label
End Sub

اکنون شما میتوانید “label1” را در هرکجایی از کدها بخواهید، فراخوانی کنید.

Activity_Create هماب ساب (متد) است که هنگام اجرا شدن برنامه، اولین جایی است که کدها از آن شروع میشوند. در این قسمت، ما میخواهیم label1 را مقدار دهی اولیه بکنیم و بگوییم میخواهیم چگونه به نظر برسد. از این کد استفاده کنید:

label1.Initialize("Label1")
Activity.AddView(label1, 0%x, 0%y, 100%x, 100%y)

با استفاده از این روش، ما لیبل را ساختیم و آن را به اکتیویتی اضافه کردیم. (همان قسمتی از برنامه که در حال اجرا است). همزمان هم مکان و سایز آنرا مشخص نمودیم. مکان اکنون روی “۰ درصد x و ۰ درصد y” تنظیم شده است. این یعنی گوشه ی بالا و سمت چپ صفحه قرار میگیرد. عرض و طول “۱۰۰ درصد x و ۱۰۰ درصد y” نیز یعنی ۱۰۰% عرض و ۱۰۰% طول را میتواند اشغال کند. یعنی لیبل ما اکنون دقیقا با اندازه صفحه برابر است، اما invisible است و چیزی دیده نمیشود. بخاطر اینکه ما از درصد استفاده کردیم، اندازه این لیبل با اندازه هر صفحه ای که روی آن در حال اجرا است، تنظیم خواهد شد.

این کدها میتوانند پیام Hello را تولید کنند و مطمئن شوند دقیقا در مرکز لیبل قرار میگیرد.

label1.Gravity = Gravity.CENTER
label1.Text = "Hello World!"

همچنین میتوانیم این کد ها را اضافه کنیم (فقط بخاطر زیبایی بیشتر!):

label1.Color = Colors.White
label1.TextColor = Colors.black
label1.TextSize = 40

تا اینجا پیغام Hello World! را تولید کرده ایم. اما برای اینکه برنامه ما جذابتر باشد، یک ساب دیگر نیز میسازیم:

Sub label1_click ()
label1.Text = "Bye bye!"
End Sub

اگر شما تا اینجا مراحل را درست انجام داده باشید، باید با این صفحه روبرو شده باشید:

اکنون اگر هرجایی از صفحه کلیک کنید، پیغام “Bye bye!” نشان داده میشود. شما میتوانید با جاگذاری کدهایی که میخواهید، هر کاری که دوست دارید را انجام بدهید.

جمع بندی

در این مقاله یک اپلیکیشن بسیار کوچک را انجام دادیم. اما وقتی خودتان ادامه بدهید متوجه خواهید شد که توسعه و برنامه نویسی با استفاده از بیسیک فور اندروید چقدر آسان است. با اضافه کردن چندین خط کد به همین مثالی که در اینجا با یکدیگر ساختیم، میتوانید یک اپلیکیشن کوییز، اطلاعاتی و یا حتی یک بازی ساده بسازید. (برای عوض کردن مکان لیبل ها میتوانید از “Label1.setLayout” استفاده کنید).

این ابزار قرار نیست بهترین مورد برای همه کار ها باشد. اما برای دسته ی بسیار بزرگی از سناریو ها، میتواند سریعترین راه برای رسیدن به اپلیکیشن و اجرا کردن آن باشد. این یعنی شما زمان کمتری را در فروم های آنلاین برای پیدا کردن جواب مشکلات خودتان صرف میکنید و سختی کمتری خواهید داشت.

نظرات شما

آیا تا به حال با استفاده از B4A برنامه نویسی کرده اید و اپلیکیشن ساخته اید؟ نام اپلیکیشن و کارکرد آن و همچنین تجربه های خود را در قسمت نظرات با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.